Veel Nederlanders hebben een studieschuld. Maar hoe zit dat precies met de belasting? Is een studieschuld aftrekbaar? We leggen het op een makkelijke manier uit, zodat je precies weet waar je aan toe bent.
Wat is een studielening?
Een studielening is een lening die in de veel gevallen bij DUO wordt afgesloten om je studie te betalen. Je kunt ook voor je studie geld lenen bij een bank, maar daar gaan we in dit artikel even niet van uit. Het geleende geld gebruik je bijvoorbeeld voor collegegeld, boeken of je huur. Na je studie moet je deze schuld terugbetalen. Maar hoe werkt dat met de belasting?
Het korte antwoord is: je kunt de kosten van je studieschuld niet aftrekken van je inkomstenbelasting. Maar er zijn wel manieren waarop je studieschuld invloed kan hebben op wat je betaalt.
Kun je een studielening aftrekken van de belasting?
Nee, je kunt je studieschuld niet aftrekken van je inkomstenbelasting. Dit betekent dat je geen geld terugkrijgt van de Belastingdienst voor de aflossing of rente van je studieschuld.
Maar er is een andere manier waarop je studieschuld invloed kan hebben: in box 3, waar je vermogen wordt belast. Hieronder leggen we dat uit.
Studieschuld en vermogen in Box 3
In box 3 kijkt de Belastingdienst naar je vermogen (bezittingen en schulden). Dit is bijvoorbeeld spaargeld, beleggingen en een tweede huis. Over dat vermogen betaal je belasting als het boven een bepaalde grens uitkomt.
Hoe werkt dit?
Je studieschuld mag je aftrekken van je vermogen in box 3, maar alleen onder strikte voorwaarden. Dit mag pas als:
- De schuld daadwerkelijk is omgezet naar een af te lossen schuld.
- Je bent begonnen met aflossen. Dit gebeurt pas twee jaar na het einde van je studie, wanneer de aflosvrije periode voorbij is.
- De schuld niet meer kan worden omgezet in een gift. Zolang deze mogelijkheid nog bestaat, wordt de schuld niet als aftrekbaar beschouwd.
Wat is de drempel in 2024?
- Zonder partner: €57.000 belastingvrij vermogen
- Met partner: €114.000 belastingvrij vermogen
Heb je meer vermogen dan deze bedragen? Dan betaal je belasting over het deel boven de grens. Je mag je studieschuld aftrekken, maar alleen het deel dat hoger is dan €3.700 (of €7.400 met partner).
Waarom is een studieschuld niet altijd aftrekbaar?
Vroeger kon je studiekosten aftrekken van de belasting. Maar met de invoering van het leenstelsel veranderde dit. De overheid ziet je studie als een investering in je toekomst. Met een diploma verdien je vaak meer geld en daarom vinden ze dat je de kosten zelf moet dragen.
Je studieschuld kan wel invloed hebben op de vermogensbelasting in box 3. Maar alleen als de schuld daadwerkelijk bestaat en je bent begonnen met aflossen. Schulden die nog kunnen worden omgezet in een gift, zoals bij sommige DUO-leningen, tellen niet mee.
Hoe gebruik je je studieschuld om minder vermogensbelasting te betalen?
Als je studieschuld hebt en je bent begonnen met aflossen, kun je die gebruiken om minder belasting te betalen in box 3.
Voorbeeld:
- Je hebt €70.000 spaargeld.
- Je hebt een studieschuld van €15.000.
- Je mag het deel boven €3.700 aftrekken. Dat is €11.300.
Je vermogen voor de belasting wordt dan €58.700. Dit betekent dat je minder belasting hoeft te betalen. Maar dit voorbeeld geldt alleen als je studieschuld daadwerkelijk is omgezet naar een schuld die je aflost. Zolang de schuld nog niet opeisbaar is, telt deze niet mee.
Heeft een studieschuld invloed op je hypotheek?
Ja, een studieschuld heeft invloed als je een huis wilt kopen. Banken kijken naar je studieschuld als ze berekenen hoeveel je kunt lenen.
Hoe zwaar weegt een studieschuld mee voor je hypotheek?
- Heb je vóór 2015 een lening afgesloten? Dan telt je schuld zwaarder mee.
- Heb je na 2015 geleend? Dan telt je schuld minder zwaar mee.
Een hogere studieschuld betekent dat je minder kunt lenen voor een hypotheek. Daarom kiezen sommige mensen ervoor om hun schuld versneld af te lossen.
Is het slim om je studieschuld snel af te betalen?
Dit hangt af van je situatie. Hier zijn de voor- en nadelen:
Voordelen van snel aflossen
- Je kunt meer lenen voor een huis.
- Je betaalt minder rente over je schuld.
Nadelen van snel aflossen
- Je hebt minder spaargeld achter de hand.
- Je kunt minder aftrekken in box 3.
Bereken hoeveel jij kunt lenen voor een woning met deze tool.
Rente op je studieschuld
De rente op je studieschuld is afhankelijk van het jaar waarin je bent begonnen met lenen. DUO stelt jaarlijks het rentepercentage vast, dat gebaseerd is op de rente op staatsobligaties. Dit percentage kan variëren, maar is meestal relatief laag vergeleken met andere soorten leningen.
Wat betekent dit voor jou?
- Lagere rente: De rente op je studieschuld is vaak gunstiger dan op een persoonlijke lening of hypotheek. Hierdoor is het financieel minder urgent om de schuld snel af te lossen.
- Rentevaststelling: De rente wordt voor een periode van vijf jaar vastgezet. Dit betekent dat je gedurende die periode zekerheid hebt over de hoogte van de rentelasten.
- Invloed op belasting: Hoewel de rente op je studieschuld niet aftrekbaar is van je inkomstenbelasting, heeft deze wel invloed op de totale kosten van je schuld. Het lage percentage maakt de studieschuld een van de minst belastende vormen van lenen.
Het is belangrijk om op de hoogte te blijven van de rentewijzigingen en hoe deze je totale aflossing beïnvloeden. Je kunt deze informatie vinden via Mijn DUO of de jaarlijkse communicatie van DUO.
Tips voor je belastingaangifte
Het is belangrijk om je belastingaangifte goed in te vullen, zeker als je een studieschuld hebt. Hieronder een aantal handige tips:
- Check je schuld op 1 januari: De Belastingdienst kijkt naar je vermogen op de peildatum van 1 januari van het belastingjaar. Zorg dat je weet wat je op die datum aan studieschuld hebt staan.
- Log in op Mijn DUO: Via Mijn DUO kun je eenvoudig een overzicht opvragen van je actuele studieschuld. Dit overzicht kun je gebruiken bij je belastingaangifte.
- Ken de drempelbedragen: Je kunt alleen het deel van je studieschuld boven de drempelbedragen aftrekken:
- Zonder partner: €3.700
- Met partner: €7.400
- Vul je vermogen correct in: Vergeet niet je studieschuld af te trekken van je spaargeld en beleggingen, mits je aan het aflossen bent.
Wat moet je onthouden?
Je kunt je studieschuld niet aftrekken van je inkomstenbelasting. Maar je kunt je schuld wel gebruiken om minder belasting te betalen in box 3. Dit kan een voordeel opleveren als je veel spaargeld hebt en je studieschuld daadwerkelijk is omgezet naar een af te lossen schuld.
Heb je hulp nodig bij je belastingaangifte of wil je advies over je financiële situatie?
Neem contact op met Andersdoen Administratie! Wij maken belastingzaken simpel. Bij ons krijg je praktische tips en advies op maat. Neem vandaag nog contact op voor een vrijblijvend gesprek!
